Σε έναν κόσμο οργανωμένης καταστολής, η αλληλεγγύη είναι θεραπευτική.

Τις τελευταίες ημέρες η κατασταλτική πολιτική του κράτους αποκαλύπτει τις νέες της στοχεύσεις. Στα πλαίσια της «αποκατάστασης της έννομης τάξης»  χτυπιούνται αυτοοργανωμένα εγχειρήματα, με άλλοθι το παράνομο της κατάληψης δημοσίων χώρων. Στην πραγματικότητα, αυτό που επιχειρείται δεν είναι το να εκκενωθούν κατειλημμένα κτίρια (με την προοπτική της δήθεν αξιοποίησής τους) αλλά πολύ περισσότερο το να χτυπηθεί η απειλητική για τους κρατούντες ισχυροποίηση των προσπαθειών αυτοοργάνωσης που αναδύονται όλο και πιο πολύμορφα τα τελευταία χρόνια.
Το πρώην ΠΙΚΠΑ των Άνω Πετραλώνων αποτελεί για εμάς, τόσο σημειολογικά όσο και πρακτικά, έναν απελευθερωμένο χώρο, ένα χώρο δημιουργίας και έκφρασης, ένα πραγματικό ελευθεριακό σχολείο. Προφανώς μιλώντας για χώρο δεν αναφερόμαστε μόνο στο κτίριο και την ιστορία του αλλά και στις ιδέες, τις πρακτικές και τη δράση που αναπτύσσονται τόσο εντός όσο και εκτός των τειχών του. Η εγκατάσταση του εγχειρήματος σε έναν κατειλημμένο χώρο ξεκινάει από την επιλογή να καλύψουμε ανάγκες μπαίνοντας στο πέτρινο σπίτι, το οποίο ρήμαζε στο πέρασμα του χρόνο. Η λειτουργία μας βασίζεται στις αδιαμεσολάβητες σχέσεις και δράσεις, ενώ γίνεται προσπάθεια αποδόμησης της εξουσιαστικής σχέσης που αναπτύσσεται ανάμεσα στην αυθεντία του ειδικού και τον ασθενή. Η υγεία γίνεται αφορμή για επικοινωνία, δημιουργία σχέσεων και συλλογικοποίηση των ατομικών προβλημάτων. Μέσα από τη διαδικασία αυτή, αλλά και παράλληλα με το εγχείρημά μας, βρήκαν χώρο να αναπτυχθούν και να συστεγαστούν:
• το παιδικό στέκι (με εργαστήρια σχεδιασμού κόμικς και θεατρικού παιχνιδιού)
• συλλογικότητες αυτοβοήθειας και υποστήριξης για την ψυχική υγεία
• συλλογικότητα αυτομόρφωσης για ισπανικά
• συλλογικότητα παροχής υπηρεσιών διαδικτύου σε κινηματικές δομές και εγχειρήματα
• διάφορες εκδηλώσεις της λαϊκής συνέλευσης.
Είμαστε άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών και επαγγελματικών κατευθύνσεων, κάποιοι από εμάς εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας, με κοινή όμως την πεποίθηση ότι η υγεία είναι υπόθεση όλων. Είμαστε κάτοικοι κυρίως των γειτονιών Πετραλώνων, Κουκακίου και Θησείου, οι οποίοι μέσω της λαϊκής συνέλευσης έχουμε φτιάξει τη δικιά μας δομή αυτοθέσμισης: μία δομή όχι απλά παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης αλλά και οραματισμού μίας υγείας όπου η ιατρική δε θα ασκεί την εξουσία της πάνω στον πάσχοντα. Μία δομή όπου αντιλαμβανόμαστε τη θεραπεία ως μία ανθρωποκεντρική διαδικασία. Το κατειλημμένο πρώην ΠΙΚΠΑ δεν ανήκει σε εμάς. Ανήκει σε όλους τους κατοίκους της περιοχής, είναι ένα σπίτι της υγείας που μας χωράει όλους, γιατί έτσι μόνο μπορεί να υπάρξει υγεία: χωρίς αποκλεισμούς.
Ο κοινωνικός χώρος για την υγεία αποτελεί εκείνο το εγχείρημα των κατοίκων της γειτονιάς που φιλοδοξεί να μιλήσει με έναν άλλο τρόπο για την υγεία. Φιλοδοξεί, και σε αντιπαραβολή με την κυρίαρχη κουλτούρα και πολιτική, να μιλήσει για τη δυνατότητα να πάρουμε εμείς οι ίδιοι τις τύχες μας στα χέρια μας. Να μιλήσει για τη δυνατότητα να ανταλλάξουμε την κατεκτημένη εμπειρία έξω από τα παλιά και, πολύ περισσότερο, από τα νέα θεσμοθετημένα μοντέλα διαχείρισης της υγείας και της ασθένειας. Να μιλήσουμε για τη δυσφορία -είτε σωματική είτε ψυχική-, να αναζητήσουμε λύσεις και απαντήσεις σε προβλήματα που απασχολούν την κοινότητα. Να συνεργαστούμε στη διεύρυνση των δυνατοτήτων για διεκδίκηση των όρων και της ποιότητας ζωής που μας αξίζουν, για όλους, ανεξαρτήτως φυλετικών ή άλλων χαρακτηριστικών, χωρίς αντίτιμό ή άλλη συναλλαγή. Να ανοίξουμε μέσα στις γειτονιές μας συζητήσεις, να οργανώσουμε αντιστάσεις απέναντι στην
προελαύνουσα κυρίαρχη αντίληψη του κέρδους και της οικονομίας των αριθμών.
Απελευθερωμένοι χώροι, αυτοοργανωμένες δομές και αυτοθεσμίσεις αποτελούν κύτταρα μιας κουλτούρας που επιτίθεται στον οργανωμένο κόσμο της καθημερινής πλήξης και αδιαφορίας. Σε μια εποχή που εντείνεται ο αποκλεισμός και η εξαίρεση όλων και περισσότερων πληθυσμιακών ομάδων από την παροχή έστω και στοιχειώδους περίθαλψης και φροντίδας, αντιλαμβανόμαστε ότι το εγχείρημά μας ενοχλεί και τρομάζει. Είναι η κουλτούρα της αυτοοργάνωσης και της αυτοδιεύθυνσης που ενοχλεί γιατί απειλεί -το λένε ξεκάθαρα- την «έννομη τάξη». Τρομάζουν με την ιδέα ότι ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο μπορεί να είναι απλά η αρχή. Τρομάζουν με την ιδέα ότι αυτοί που σήμερα ισοπεδώνουν το δημόσιο σύστημα υγείας, αύριο θα βρουν απέναντί τους ανθρώπους έτοιμους να την πάρουν στα χέρια τους.
Καλούμε καθέναν/καθεμία που έχει ανάγκη ιατρικής βοήθειας ή φαρμακευτικής υποστήριξης να έρθει να συζητήσουμε το αίτημά του.
Καλούμε καθέναν/καθεμία να μας επισκεφτεί, να γνωρίσει το χώρο με τα νέα του περιεχόμενα, να αναλογιστεί τι μπορεί να προσφέρει ή απλά να έρθει να τον ακούσουμε και να μας ακούσει.
Καλούμε καθέναν/καθεμία που αγωνιά για το υπό κατάρρευση δημόσιο σύστημα υγείας σε κουβέντα και επεξεργασία μορφών αντίστασης και αγώνα. Πολύ περισσότερο απευθυνόμαστε σε όλους/ες με μια διάθεση να αφυπνιστούμε από το παραμύθι του ανέφικτου που μας πουλάνε.
Ζητούμενο είναι να αναζητήσουμε από κοινού με τους ανθρώπους με τους οποίους ερχόμαστε σε επαφή τις ποικίλες εφικτές μορφές αυτοοργάνωσης της καθημερινότητάς μας και να μπορέσουμε να οραματιστούμε μία άλλη κοινωνία, εντός της οποίας η Υγεία θα ισοδυναμεί με σωματική, κοινωνική, ψυχική ισορροπία, αρμονία με τον εαυτό και το περιβάλλον, σε ένα πλαίσιο συλλογικότητας και όχι εξατομίκευσης.
Έτσι, καθώς αναγνωρίζεται η αναγκαιότητα δημιουργίας νέων κοινωνικών ιατρείων, ο κοινωνικός χώρος για την υγεία θεωρεί ότι η συγκεκριμένη εμπειρία πρέπει και χρειάζεται να διαχυθεί στην κοινωνία.
Όχι γιατί υπάρχουν μαγικές συνταγές ή απόλυτες αλήθειες.
Αλλά ως εργαλείο σε συλλογικές διαδικασίες, που θα δημιουργήσουν με το δικό τους τρόπο ένα από τα οράματα για μία άλλη κοινωνία. Με διαφορετική αντίληψη για την ζωή, τότε που πραγματικά θα μπορέσουμε να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας!
Ιανουάριος 2013

.

* Μπορείτε να κατεβάσετε το κείμενο σε μορφή pdf εδώ