Μια μικρή παρουσίαση του Συλλογικού χώρου για την τροφή
Δύο χρόνια τα τρώμε μαζί…
Μια μικρή παρουσίαση του «Συλλογικού χώρου για την τροφή της Λαϊκής Συνέλευσης Κατοίκων Θησείου, Πετραλώνων, Κουκακίου»
Τα τελευταία 12 χρόνια κάτοικοι της περιοχής Πετραλώνων, Θησείου και Κουκακίου συναντιούνται, συζητούν και δρουν προσπαθώντας να δώσουν λύσεις στα προβλήματα που τους απασχολούν με ένα τρόπο αδιαμεσολάβητο και άμεσο. Σε αυτή τη βάση ξεκίνησε η Λαϊκή Συνέλευση Πετραλώνων-Θησείου-Κουκακίου να λειτουργεί ως συλλογική δράση από τον Νοέμβρη του 2002. Μέσα από παρεμβάσεις, δράσεις και το βασικότερο, μέσα από εγχειρήματα που σχηματοποιήθηκαν στην Λαϊκή Συνέλευση όπως ο “Κοινωνικός χώρος για την υγεία” που στεγάζεται στο κατειλημμένο πρώην ΠΙΚΠΑ στα πέτρινα των Πετραλώνων, η Λαϊκή Συνέλευση επιδιώκει να δώσει σάρκα και οστά στο σύνθημα “παίρνουμε τη ζωή μας στα χέρια μας”. Ένα τέτοιο εγχείρημα είναι και ο “Συλλογικός χώρος για την τροφή”.
Η ιστορία του “Συλλογικού χώρου για την τροφή” ξεκινά τον Οκτώβρη του 2011 όπου μια ομάδα εργασίας της Λαϊκής Συνέλευσης άρχισε να συζητά το ζήτημα της τροφής, δηλαδή την σχέση μας με την τροφή από την παραγωγή έως το πιάτο. Έχοντας μέσα από τις λαϊκές συνελεύσεις μας ανοίξει το πεδίο συζήτησης σε όλα όσα αφορούν στις ζωές μας, δεν θα μπορούσαμε παρά να σταθούμε κριτικά απέναντι σε αυτή την σχέση που, όπως την βιώνουμε μέσα στον καπιταλισμό, ενέχει την εκμετάλλευση, την καταπίεση και την λεηλασία. Φυσικά, αντιλαμβανόμαστε ότι ο αγώνας για μια άλλη σχέση με τη τροφή δεν μπορεί παρά να είναι συνολικός. Εμείς σταθήκαμε σε μια πτυχή του ζητήματος, αυτή της εξατομίκευσης που προωθεί ο κόσμος της εξουσίας.
Απέναντι σ’ αυτό προτάσσουμε ένα άλλο φαντασιακό, όπου οι άνθρωποι μετεξελίσσονται από ιδιώτες σε πλάσματα κοινοτικά. Στόχος του χώρου είναι να γίνει το “δεύτερο σπίτι μας”, όπου η αλληλογνωριμία, η αλληλεγγύη, η αλληλοϋποστήριξη και ο αλληλοσεβασμός είναι εκείνοι οι κρίκοι που θα βοηθήσουν το χτίσιμο ενός άλλου οράματος, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο που θέλουμε και ονειρευόμαστε. Έτσι, αποφασίσαμε να συλλογικοποιήσουμε τις ανάγκες μας ξεκινώντας από τις κουζίνες μας.
Βρεθήκαμε λοιπόν στον χώρο όπου στεγάζεται σήμερα το εγχείρημα, έναν χώρο στη γωνία Δωριέων και Ταντάλου στα Άνω Πετράλωνα. Με εφόδιο την κοινή μας επιθυμία να δημιουργήσουμε ένα τόπο συνάντησης ξεκινήσαμε να χτίζουμε από το μηδέν την υποδομή μιας συλλογικής κουζίνας. Η μεταξύ μας όσμωση και η διαμόρφωση του εγχειρήματος με όρους αντιιεραρχικούς και συμμετοχικούς ήταν εξ αρχής το ζητούμενο. Γι’ αυτό και οι οικοδομικές εργασίες έγιναν από όλους και όλες εμάς, χωρίς ειδικούς. Θέλοντας να αμφισβητήσουμε έμπρακτα τους διακριτούς ρόλους, επιλέξαμε να διαμορφώσουμε τον χώρο έτσι ώστε να είναι ενιαίος, όπου δεν υπάρχει διαχωρισμός ανάμεσα στους “μάγειρες” και τις επισκεπτρίες / ες. Όλη αυτή η διαδικασία έφερε νέους ανθρώπους κοντά στο εγχείρημα, αλλά και όλους όλες μας πιο κοντά στην εμπειρία της κοινότητας.
Μέσα από ένα κύκλο συζητήσεων με σκοπό να ανακαλύψουμε τις κοινές μας αξίες που θα μπορούσαν να θεμελιώσουν το εγχείρημα, συνδιαμορφώσαμε τον τρόπο που λειτουργεί ο “Συλλογικός χώρος για την τροφή” μέχρι και σήμερα:
Όλοι και όλες συνεισφέρουμε όπως μπορεί ο καθένας και χωρίς εξειδίκευση αναλαμβάνουμε κυκλικά όλες τις εργασίες του χώρου. Επιδιώκουμε την συνάντησή μας κινούμενοι με μια ελευθεριακή αντίληψη που είναι αντίθετη σε διακρίσεις βάση του χρώματος, της φυλής, του φύλου, των σεξουαλικών προτιμήσεων ή οποιασδήποτε άλλης διάκρισης.
Θέλουμε οι μεταξύ μας σχέσεις να βασίζονται στην εμπιστοσύνη και την αλληλεγγύη και ισότιμα να συνεισφέρουμε ανεξάρτητα από το αν έχει κανείς λεφτά ή όχι από το αν έχει κανείς δουλειά ή όχι. Γι’ αυτό το λόγο αποφασίσαμε τα έξοδα του χώρου να βγαίνουν με ελεύθερη συνεισφορά. Έτσι, δεν υπάρχει αντίτιμο στο φαγητό αλλά ο καθένας και η καθεμία αφήνει ό,τι μπορεί στο κουτί («γουρουνάκι») που υπάρχει στο χώρο.
Λειτουργούμε με μοναδικό αποφασιστικό όργανο την τακτική συνέλευση του χώρου. Αντι-ιεραρχικά και βάση σύνθεσης προσπαθούμε να αποφασίζουμε όλοι μαζί λαμβάνοντας υπόψη όλες τις απόψεις, αναζητώντας λύσεις που μας καλύπτουν όλες.
Η σχέση μας με τους μηχανισμούς της εξουσίας, της καταπίεσης και του ελέγχου είναι ανταγωνιστική. Συνεπώς, είμαστε αντίθετοι στη λογική της φιλανθρωπίας, την οποία αντιλαμβανόμαστε ως ένα μηχανισμό που εφαρμόζεται από τους πάνω για την συμμόρφωση των από κάτω. Γι’ αυτό και δεν θέλουμε καμία σχέση με φιλανθρωπικούς φορείς αλλά ούτε και με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, τις οποίες βλέπουμε να εργάζονται για την αφομοίωση της αντίστασης απ΄ τον κόσμο της εξουσίας.
Είμαστε ανεξάρτητοι από κόμματα και από πολιτικές συλλογικότητες. Θέλουμε όμως ο “Συλλογικός χώρος για την τροφή” να είναι ένας χώρος ζύμωσης και ελεύθερης διακίνησης πολιτικών απόψεων και κριτικής.
Έτσι, εδώ και ενάμιση περίπου χρόνο κάποιοι άνθρωποι σε (σχεδόν) καθημερινή βάση μαγειρεύουν και τρώνε συλλογικά. Επίσης κάποια απογεύματα ο χώρος είναι ανοιχτός για καφενείο, συζητήσεις και εκδηλώσεις. Τέλος γίνονται προβολές ταινιών, για τις οποίες ενημερώνουμε τη γειτονία με αφίσα.
.
Το ζητούμενο είναι η αντάμωσή μας με στόχο την κοινότητα
Σκοπός αυτού εδώ του ενημερωτικού είναι να σας παρουσιάσουμε τι έχουμε καταφέρει μέχρι τώρα. Για να είμαστε όμως ειλικρινείς, οφείλουμε να σας παραθέσουμε και μερικές από τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες μας, τις αδυναμίες μας και τα όνειρά μας…
Αυτό που επιθυμούμε πάνω απ’ όλα για ένα τέτοιο εγχείρημα είναι να μπορέσει να σταθεί σαν παράδειγμα για όσους σκέφτονται να κάνουν το βήμα προς τη συλλογικοποίηση. Με άλλα λόγια, θέλουμε τον πολλαπλασιασμό τέτοιων εγχειρημάτων στη γειτονιά μας και παντού. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια κινητοποιούνται πολλοί προς μία τέτοια κατεύθυνση. Σήμερα δραστηριοποιούνται στην πόλη μας πολλές συλλογικές κουζίνες, συλλογικοί μπαχτσέδες κ.τ.λ. Μια από τις μεγαλύτερες αδυναμίες μας μέχρι τώρα είναι ότι δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε ισχυρούς δεσμούς με άλλα τέτοια εγχειρήματα. Το κάλεσμα όμως προς μία τέτοια κατεύθυνση θα έπρεπε να αποτελεί μια βασική στόχευση: η δικτύωση όλων αυτών των εγχειρημάτων με την προοπτική να επαναπροσδιορίσουμε από κοινού την σχέση μας με την τροφή συνολικά και την σχέση μας με την παραγωγή και την προμήθεια ειδικά. Με αυτό το σκεπτικό έχουμε ανοίξει μια συζήτηση για μια ακόμη επιθυμία μας, την δυνατότητα της αστικής καλλιέργειας.
Προς αυτή την κατεύθυνση λοιπόν θα προσπαθήσουμε να κάνουμε βήματα, διευρευνόντας, μέσα από την επαφή με παρόμοια εγχειρήματα, τις δυνατότητες που υπάρχουν.
Και ταυτόχρονα, θέλουμε να θυμίσουμε ξανά στον κόσμο αυτής της γειτονίας ότι το εγχείρημα, ήταν και παραμένει ανοιχτό σε όλους και όλες και ότι έχει πάντα ανάγκη από νέους ανθρώπους, που θα το πλησιάσουν, θα το γνωρίσουν, θα συμμετάσχουν και θα το αλλάξουν μαζί με μας, προσθέτωντας την δική τους οπτική και θέληση, σε κάτι που εξαρχής φτιάχτηκε απευθηνόμενο στην κοινότητα.
Συλλογικός χώρος για την τροφή / Δωριέων 5 & Ταντάλου, Άνω Πετράλωνα